Dünyanın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrades

Dünyanın en dayanıklı hayvanı olarak nitelendirilen tardigrades hakkında bir yazı derledim. Halk arasında genellikle hamam böcekleri bu ünvana sahipken tardigrades yani su ayıları hakkında çoğu kişi bilgi sahibi değildir. Bilimsel literatürde 180 derece gibi yüksek ısı ve -236 derece gibi düşük sıcaklıklarda bile yaşayabilir. 950’nin üzerinde türü olan su ayıları farklı ortamlardaki ısı değişikliklerine iyi adaptasyon göstermiştir. Bu canlıların derin okyanuslardan en yüksek dağlara kadar dünyanın her yerinde yaşayabildikleri söylenebilir. Kurumuş tardigradlar rüzgarla başka yerlere taşınır ve gittikleri yeni bölgelerde elverişli ortam bulunca (nemli yerler – yosunlu ortam vb.) tekrar canlılığını sürdürebilirler. Boyları ise 0.05 – 1.2 mm. arasındadır. Latince İsmi: Tardigrada

Tardigrada ile ilgili ilk tanımlayı Alman bilim adamı Johann August Ephraim Goeze (1773) yılında yapmıştır.

Tardigrade barkodlama sistemine geçilmiştir. Bu sayede oluşturulan Gen Bankaları ile yapısal farklılıklar ve bu canlının sahip olduğu özelliklerin incelenmesi sağlanmıştır. Her geçen gün bu gen bankasına yeni tardigradesler eklenmektedir. Bu aynı zamanda deniz, tatlı su ve karasal tardi türlerinin belirlenmesi için vazgeçilmez bir araç kümesi sağlar ve büyük ölçüde taksonomistlere ve ekolojistlere yardımcı olacaktır. Aynı zamanda evrim, ekoloji, yaşam-tarih ve bu hayvanların fiziksel olağanüstü özelliklerini anlayabilmek bilimsel anlamda çok önemlidir. Gen bankasında yapılan sorgu sonucuna göre (Erişim 16.04.2015) tam 19972 sonuç bulunmuştur. Bu da yurt dışında bu tür üzerinde yapılan gen araştırmalarının ne kadar çok olduğunu ispatlar.

Yapılan laboratuar deneylerinde –272°C’de helyum içine atılmış, -192°C’de 20 ay süreyle bırakılmış. 92°C’de eter, alkol ve diğer zararlı kimyasal maddeler içine atılarak haftalarca kaynatılmış olan tardigrad, normal ısıya döndürülüp, su verildiğinde yaşamaya devam etmiştir. Bu küçük canlının beyni ve sindirim sistemi vardır. Ancak kalp ve akciğerleri yoktur. Kuru ortamlarda büzülerek dokularındaki suyun buharlaşmasını sağlar. Bu sırada Tardigrad’ın oksijen tüketimi hemen hemen durur. Kurumuş tardigradlar rüzgarla başka yerlere taşınır ve gittikleri yeni bölgelerde elverişli ortam bulunca (nemli yerler – yosunlu ortam vb.) tekrar canlılığını sürdürebilirler.

Mikroskop altında bakıldığında cüssesi bir ayıya benzeyen tardigradlar, nükleer patlamaya bile dayandığını bildiğimiz hamam böceklerinden daha güçlü ve dayanıklıdır.

200 yıl kadar ömrü olduğu tahmin edilen su ayıları, Nasa’nın Endeavour mekiği ile uzay yolculuğuna çıkıp burada sağ kalmayı da başarmıştı. Bu küçük hayvanın, yaşam şartlarının zorlaştığı durumlarda, en temel biyolojik ihtiyaçları dışında metabolizmasını tamamen uykuya yatırarak sağ kalma becerisi geliştirdiği söyleniyor. Genlerinin incelenmesi sonucu, önce tatlı suda ortaya çıkan tardigrade’in yüksek adaptason becerisiyle toprak üzerine de sıçradığı anlaşıldı.